ท่าพัก

       ท่าพักแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือ

                ท่าพักในแถว ประกอบด้วย ท่าพักตามปกติ ท่าพักตามระเบียบ  และท่าพัก   ตามสบาย

                ท่าพักนอกแถว ประกอบด้วย ท่าพักแถวและท่าเลิกแถว

       ท่าพักตามปกติ

                คำบอก “พัก” (คำบอกรวด)
                การปฏิบัติ ท่านี้มีจังหวะเดียว แต่ให้ปฏิบัติไปตามลำดับขั้นตอนดังต่อไปนี้
                            ในขั้นแรกเมื่อได้ยินคำบอก  “พัก”   ให้ทหารหย่อนเข่าขวาลง เล็กน้อย โดยพยายามไม่ให้ส่วนอื่น ๆ ของร่างกายมีการไหวติงไปด้วยอย่างกระทันหัน
                            สำหรับในขั้นต่อไปนั้น ท่านี้อนุญาตให้ทหารเคลื่อนไหวส่วนต่าง ๆ ของร่างกายและเปลี่ยนเข่าพักได้ตามสมควรและเท่าที่จำเป็น
                            ท่านี้ห้ามทหารขยับเขยื้อน หรือเปลี่ยนที่ยืนของเท้าทั้งสองข้าง และห้ามพูดคุยกันเด็ดขาด
                            เมื่อได้ยินคำบอก  “แถว-”  ให้ทหารยืดตัวขึ้นพร้อมกับสูดลมหายใจเข้าปอดจนเต็มที่ และจัดทุกส่วนของร่างกายให้อยู่ในลักษณะของท่าตรง เว้นเข่าขวายัง   หย่อนอยู่ ถ้าได้ยินคำบอกขณะที่หย่อนเข่าซ้าย ก็ให้เปลี่ยนมาหย่อนเข่าขวา                         
                            เมื่อได้ยินคำบอก “ตรง”  ให้กระตุกเข่าขวากลับไปอยู่ในลักษณะของท่าตรงอย่างรวดเร็วและแข็งแรง

รูปท่าพักตามปกติ

       ท่าพักตามระเบียบ

                คำบอก “ตามระเบียบ, พัก” (คำบอกเป็นคำ ๆ)
                การปฏิบัติ ท่านี้มีจังหวะเดียว แต่ให้ปฏิบัติไปตามลำดับขั้นตอนดังต่อไปนี้
                          เมื่อได้ยินคำบอก “ตามระเบียบ, พัก”  ให้ทหารแยกเท้าซ้ายออก ไปทางด้านซ้ายประมาณ ๓๐ ซม. อย่างแข็งแรงและผึ่งผายโดยให้เท้าทั้งสองข้างอยู่ระดับหัวไหล่   ในขณะเดียวกันให้นำมือทั้งสองข้างไปจับกันไว้ทางด้านหลัง ในลักษณะหันหลังมือทั้งสองข้างเข้าหาลำตัว ใช้มือซ้ายจับมือขวาโดยให้มือขวาอยู่ทางด้านนอก วางนิ้วหัวแม่มือขวาให้ทับและจับนิ้วหัว  แม่มือซ้ายไว้ นิ้วมือทั้งสี่ (เว้นนิ้วหัวแม่มือ) ของมือขวาเหยียดตึงเรียงชิดติดกัน โดยให้เฉียงลงไปทางเบื้องล่างทางซ้าย วางหลังมือซ้ายแตะไว้แนวกึ่งกลางด้านหลังลำตัวประมาณใต้แนวเข็มขัด และแบะข้อศอกทั้งสองข้างไปข้างหน้าเล็กน้อยแต่พอสบาย     ลักษณะของการยืนจะต้องให้ขาทั้งสองตึง
                                                                               

รูปท่าพักตามระเบียบ 

น้ำหนักตัวอยู่บนเท้าทั้งสองข้างเท่า ๆ กัน ยกอกให้สง่าผ่าเผย จัดไหล่ทั้งสองข้างให้เสมอกัน ลำคอตั้งตรง สายตามองตรงไปข้างหน้าในแนวระดับและนิ่ง

                           เมื่อได้ยินคำบอก  “แถว-”  ให้สูดลมหายใจเข้าปอดจนเต็มที่
                           เมื่อได้ยินคำบอก “ตรง”  ให้ชักเท้าซ้ายกลับมาชิดกับเท้าขวาในลักษณะที่ให้ส้นเท้าทั้งสองชิดและอยู่ในแนวเดียวกัน ปลายเท้าทั้งสองแบะออกไปทางข้าง ข้างละ  เท่า ๆ กัน ห่างกันประมาณ ๑ คืบ พร้อมกันนั้นให้ลดมือทั้งสองข้างลงมาอยู่ในลักษณะของท่าตรงอย่างแข็งแรงแล้วนิ่ง

       ท่าพักตามสบาย

                คำบอก “ตามสบาย, พัก” (คำบอกเป็นคำ ๆ)
                การปฏิบัติ ท่านี้มีจังหวะเดียว แต่ให้ปฏิบัติไปตามลำดับขั้นตอน ดังต่อไปนี้                           
                            เมื่อได้ยินคำบอก “ตามสบาย, พัก”   ให้ทหารหย่อนเข่าขวาลง เล็กน้อย โดยพยายามไม่ให้ส่วนต่าง ๆ ของร่างกายมีการไหวติงไปด้วยอย่างกระทันหัน เช่นเดียวกับการทำท่าพักตามปกติในขั้นแรก
                           สำหรับในขั้นต่อไปนั้น ท่านี้อนุญาตให้ทหารเคลื่อนไหวอิริยาบถได้ตามสบาย  ห้ามพูดคุยกันเว้นแต่ได้รับอนุญาต และเท้าข้างใดข้างหนึ่งจะต้องอยู่กับที่
                           ท่านี้ห้ามทหารออกนอกแถว ถ้าไม่อนุญาตให้นั่งจะนั่งไม่ได้ ถ้าได้รับอนุญาตให้นั่งจะต้องนั่งในลักษณะที่ให้ปักเท้าข้างใดข้างหนึ่งเป็นหลักอยู่กับที่
                           เมื่อได้ยินคำบอก “แถว-” ไม่ว่าทหารจะอยู่ในอิริยาบถใดก็ตามให้ทหารรีบกลับมาอยู่ในท่าพักตามปกติ พร้อมกับสูดลมหายใจเข้าปอดให้เต็มที่ และยกอกให้ผึ่งผาย
                           เมื่อได้ยินคำบอก  “ตรง”    ให้ทหารกระตุกเข่าขวาเข้ามาอย่าง   รวดเร็วและแข็งแรงจนเข่าตึง ในลักษณะที่ให้บีบเข่าทั้งสองข้างเข้าหากันอยู่ในท่าตรงแล้วนิ่ง
       ท่าพักแถว
                คำบอก “พักแถว” (คำบอกรวด)
                การปฏิบัติ
                            เมื่อได้ยินคำบอก “พักแถว”  ให้ทหารทุกคนที่อยู่ในแถวต่างคนต่างแยกออกไปจากแถวในทันทีและอย่างฉับไว ท่าพักแถวนี้ทหารแต่ละคนสามารถจะหาที่นั่งพักได้ตามสะดวก แต่ต้องอยู่ในบริเวณใกล้เคียงนั้นและไม่ทำเสียงอึกทึก
                            เมื่อได้ยินคำบอก “แถว”  ให้ทุกคนรีบกลับมาเข้าแถวที่เดิมโดยเร็วในรูปแถวเดิม และเมื่อจัดแถวเป็นรูปแถวเรียบร้อยแล้ว ให้อยู่ในท่าตรงจนกว่าจะได้รับคำสั่งปฏิบัติอย่างใดอย่างหนึ่งต่อไป
                โอกาสในการใช้ สำหรับพักนอกแถวในระยะเวลาสั้น เพื่อรอการฝึกหรือปฏิบัติงานต่อไป
                คำแนะนำสำหรับผู้ฝึก    เมื่อผู้ฝึกเรียกแถวใหม่ด้วยการใช้คำบอก  “แถว”  แล้วผู้ฝึกจะสั่ง “แถว - ตรง” อีกไม่ได้ ถ้าเห็นว่าทหารที่กลับมาเข้าแถวใหม่ยังจัดแถวไม่เรียบร้อย  
ผู้ฝึกจะต้องใช้คำบอก “จัดแถว” และ “นิ่ง” ตามลำดับเท่านั้น

       ท่าเลิกแถว

                คำบอก “เลิกแถว” (คำบอกรวด)
                การปฏิบัติ  เมื่อได้ยินคำบอกว่า “เลิกแถว”  ให้ทหารทุกคนที่อยู่ในแถวแยกกระจายกันออกไปจากแถวโดยเร็ว
                โอกาสในการใช้ สำหรับเลิกการฝึกหรือปฏิบัติงานในครั้งนั้น